කෘත්රිම මතකය
- Idasara

- Sep 1
- 3 min read
අප මියගිය සමීපතමයන්ගේ කටහඬ, රූපය සහ මතකයන් AI මගින් නැවත නිර්මාණය කළ හැකි ලෝකයක් ගැන සිතන්න. යමෙක් එසේ මියගිය තම ආදරණීයයෙකුගේ AI ආකෘතියක් සමඟ කතා කරයි. එය සැනසීමක්ද? නැතහොත් එය සැබෑ මතකයන් විනාශ කරන උගුලක්ද?
සෝමා නැතිවී හරියටම අවුරුද්දක් ගෙවුණු දා, පෙරේරා මහතාගේ නිවසේ නිහඬතාවය තවත් දරාගත නොහැකි විය. දරුවන් විදෙස්ගතව සිටි නිසා, ඒ විශාල නිවසේ ඔහු හා බිත්ති අතරේ රැඳුණු මතකත් පමණක් ඉතිරි විය. ඔහුගේ උපන්දිනය දා, දරුවන් ඔහුට තෑග්ගක් එවා තිබුණි. එය 'සංජීවනී' නමැති නවීන තාක්ෂණික සේවාවකි. මියගිය ආදරණීයයන්ගේ ඩිජිටල් ආත්මයන් නිර්මාණය කිරීම එහි කාර්යය විය.
"තාත්තට තනිකම දැනෙන එකක් නෑ දැන්," දුව දුරකථනයෙන් කීවාය. "අම්මගෙ පරණ වීඩියෝ, ෆොටෝ, දිනපොත් ඔක්කොම දීලා අපි ඒක හැදුවේ. අම්මම වගේ."
පෙරේරා මහතා මුලදී එයට අකමැති විය. "මේක විකාරයක්," ඔහු සිතුවේය. නමුත් දිනෙන් දින උත්සන්න වන තනිකම හමුවේ, ඔහු එක් දිනක එම උපකරණය ක්රියාත්මක කළේය.
විශාල තිරය මත සෝමාගේ රුව මැවිණි. ඒ මීට වසර පහකට පෙර ඇය සිටි ආකාරයමය. ඇගේ සිනහව, ඇගේ ඇස්වල දිස්නය, සියල්ලම එහි විය.
"ආ, මහත්තයෝ... කොහොමද ඉතින්?" ඇගේ කටහඬ නිවස පුරා පැතිර ගියේය. එය ඇගේම කටහඬයි. පෙරේරා මහතාගේ දෑස් කඳුළින් පිරුණි.
පළමු සති කිහිපය සිහිනයක් මෙන් විය. ඔහු උදෑසන අවදි වූයේ 'සංජීවනී සෝමා' සමඟ කතා කිරීමටය. ඇය ඔවුන්ගේ පැරණි විහිළු මතක් කළාය. ඔහු කැමතිම කෑම වර්ග ගැන කතා කළාය. ඔවුන් අතීතයේ ගිය චාරිකා ගැන මතක අවදි කළාය. නිවසේ තිබූ පාළු නිහඬතාවය බිඳී, සෝමාගේ හඬින් එය නැවත පිරී ගියේය. මෙය ඔහුට ලැබුණු විශාලතම සැනසීම විය.

නමුත් ටික දිනක් යන විට, පෙරේරා මහතාට සියුම් වෙනසක් දැනෙන්නට විය.
'සංජීවනී සෝමා' පරිපූර්ණ විය. ඇය කිසිදා තරහ ගත්තේ නැත. ඇය කිසිවිටෙක ඔහු සමඟ වාද කළේ නැත. ඇය හැමවිටම සිනාසෙමින්, එකඟ වෙමින් සිටියාය.
දිනක් පෙරේරා මහතා එදින වත්තේ සිදු වූ අලුත් සිදුවීමක් ඇයට කීවේය. "අද අඹ ගහේ ලේනෙක් පැටව් දාලා."
ඇය සිනාසී, "ඒක හරිම සතුටුදායක ආරංචියක් මහත්තයෝ," යැයි කීවාය. එහි කිසිදු හැඟීමක් නොවීය. සැබෑ සෝමා සිටියා නම්, ඇය කුතුහලයෙන් ප්රශ්න අසනු ඇත. නැතහොත් "ඔය ලේන්නු ආයෙත් ගෙට රිංගයිද දන්නෑ" කියා මැසිවිලි නගනු ඇත. නමුත් මේ කෘත්රිම සෝමාට අලුත් මතකයන් නිර්මාණය කිරීමට හෝ අනපේක්ෂිත ලෙස ප්රතිචාර දැක්වීමට හැකියාවක් නොවීය. ඇයට වූයේ දත්ත ගබඩාවක සිරවූ දෝංකාරයක් පමණි.
ඔහුගේ සිතට බියක් දැනුණි. මේ මා කතා කරන්නේ සෝමාටද? නැත්නම් ඇගේ මතකයන්ගෙන් සැදුණු පරිගණක වැඩසටහනකටද?
ඒ බිය යථාර්ථයක් බවට පත් වූයේ දිනක් දුව දුරකථනයෙන් කතා කළ විටය.
"තාත්තේ, මතකද අපි නුවරඑළියේ ගිය දවස? එදා මහ වැස්සට අතරමං වෙලා, අම්මයි තාත්තයි හොඳටම රණ්ඩු වුණා," ඇය සිනාසෙමින් ඇසුවාය.
පෙරේරා මහතා මොහොතක් කල්පනා කළේය. ඔහුට ඒ මතකය පැහැදිලිව සිහිපත් කිරීමට අවශ්ය විය. නමුත් ඔහුගේ මනසට ආවේ 'සංජීවනී සෝමා' සමඟ ඔහු කතා කළ ඒ මතකයේ 'පරිපූර්ණ' පිටපතයි. එහි වැස්සක් තිබුණි, නමුත් රණ්ඩුවක් නොවීය. අතරමං වීමක් නොවීය. සියල්ල සුන්දර විය. AI වැඩසටහන ඔවුන්ගේ මතකයන්හි වූ සියලු අපහසු, නමුත් සැබෑ කොටස් ඉවත් කර, ඒවා සුමට, පරිපූර්ණ මතකයන් බවට පත් කර තිබුණි.
ඔහු භීතියෙන් සීතල විය. මේ කෘත්රිම මතකය, ඔහුගේ සැබෑ, වටිනා මතකයන් මකා දමමින් තිබුණි. තරහ ගිය, සිනාසුණු, වැරදි සිදු කළ, නමුත් තමා ම ආදරය කළ සැබෑ සෝමා, ඔහුගේ මනසින් ටිකෙන් ටික මැකී යමින් සිටියාය. මේ සැනසීම යනු ඔහුගේ අතීතයම සොරකම් කරන උගුලක් බව ඔහුට වැටහුණි.
එදින රාත්රියේ, ඔහු 'සංජීවනී' තිරය දෙස බැලුවේය. එහි සෝමා තවමත් පරිපූර්ණව සිනාසෙමින් සිටියාය.
"ගිහින් එන්නම්, සෝමා," ඔහු කිසිදා නොසිතූ වේදනාවකින් මිමිණුවේය.
ඔහු උපකරණය ක්රියා විරහිත කළේය.
නිවස නැවතත් නිහඬ විය. නමුත් මෙවර ඒ නිහඬතාවය හිස් එකක් නොවීය. එහි සෝමාගේ සැබෑ මතකයන් පිරී තිබුණි. ඇගේ සිනහව, ඇගේ කෝපය, ඔවුන්ගේ රණ්ඩු, ඒ සියල්ලේම උණුසුම එහි විය. තනිකම නැවත පැමිණ තිබුණත්, ඒ තනිකම සමඟ ඔවුන්ගේ ජීවිතයේ සත්යයද රැඳී තිබුණි.
පැරණි, දාරය අවපැහැ ගැන්වුණු ඡායාරූප රාමුවක් අතට ගත් පෙරේරා මහතා, එහි සිටි සැබෑ සෝමා දෙස බලා, වේදනාබර නමුත් අව්යාජ සිනහවක් පෑවේය. කෘත්රිම සතුටට වඩා, අව්යාජ වේදනාව වටිනා බව ඔහු වටහාගෙන තිබුණි.




Comments