වියදමක් ද ආයෝජනයක් ද? ශ්‍රී ලංකාවේ අධ්‍යාපනය සහ එහි ආර්ථික ප්‍රතිලාභ පිළිබඳ විමසුමක්
- Idasara
- Sep 4
- 3 min read
Updated: Sep 5
හැඳින්වීම
ශ්‍රී ලාංකේය දෙමව්පියන්, තම දරුවාගේ අධ්‍යාපනය වෙනුවෙන් කරන කැපකිරීම කිසිදු වචනයකින් විස්තර කළ නොහැක. තමන්ගේ ජීවිත කාලය පුරා රැස් කළ ධනය, කාලය සහ ශ්‍රමය, දරුවාට හොඳ අධ්‍යාපනයක් ලබා දීමේ උදාර අරමුණ වෙනුවෙන් ඔවුහු නිර්ලෝභීව වැය කරති. ආයෝජනයක් යනු, අනාගතයේදී යම් ප්‍රතිලාභයක් අපේක්ෂාවෙන් සම්පත් යෙදවීමයි. එහෙත්, වසර ගණනාවක කැපකිරීම්වලින් පසු, ඉහළ සුදුසුකම් ලත් උපාධිධාරී දරුවා, රැකියාවක් නොමැතිව හෝ තමා උගත් ක්ෂේත්‍රයට කිසිසේත් නොගැළපෙන අඩු ආදායම් ලබන රැකියාවක නිරතව සිටිනු දකින විට, එම දැවැන්ත කැපකිරීම සැබෑ "ආයෝජනයක්" වූවා ද, නැතහොත් හුදු "වියදමක්" පමණක් වූවා ද යන වේදනාකාරී ප්‍රශ්නය පැන නඟී. මෙම ලිපියේ අරමුණ වන්නේ, ශ්‍රී ලංකාවේ අධ්‍යාපන ක්‍රමය, බොහෝ විට සැබෑ ආර්ථික ආයෝජනයක් ලෙස ක්‍රියාත්මක වීමට අපොහොසත් වන්නේ ඇයි ද යන්න විවේචනාත්මකව විශ්ලේෂණය කිරීමයි.
1. කෙටි කාලීන මිනුම් දඬු කෙරෙහි යොමු වූ වැරදි සහගත අවධානය
අපගේ අධ්‍යාපන ක්‍රමයේ හරය බවට පත් වී ඇත්තේ "විභාග සංස්කෘතියයි". අ.පො.ස. සාමාන්‍ය පෙළ, උසස් පෙළ සහ විශ්වවිද්‍යාල විභාග යනු, ශිෂ්‍යයෙකුගේ අනාගතය තීරණය කරන ඉහළ තරගකාරීත්වයකින් යුතු කඩඉම් ය. පාසල්, උපකාරක පන්ති සහ දෙමව්පියන්ගෙන් සැදුම් ලත් සමස්ත පද්ධතියම ක්‍රියාත්මක වන්නේ, මෙම කඩඉම් ජය ගැනීම නමැති එකම කෙටි කාලීන ඉලක්කය වෙනුවෙනි.
මෙය, මැරතන් තරගයකට සහභාගී වන ක්‍රීඩකයෙකුට, තරගය ආරම්භයේ පළමු මීටර් කිහිපය වේගයෙන් දිවීමට පමණක් පුහුණු කර, ඉතිරි දුර දිවීම සඳහා කිසිදු මඟ පෙන්වීමක් හෝ උපාය මාර්ගයක් ලබා නොදීමකට සමාන ය. ඔහුට විශිෂ්ට ආරම්භයක් (ඉහළ විභාග ප්‍රතිඵල) තිබුණ ද, සැබෑ තරගය (වෘත්තීය ජීවිතය) තුළ ඔහු අතරමං වේ. මෙම කෙටි කාලීන අවධානය, "කුසලතා ගොඩනඟා ගැනීමේ" මානසිකත්වයක් වෙනුවට, "සහතික එකතු කිරීමේ" මානසිකත්වයක් නිර්මාණය කර ඇත. එහිදී වටිනාකම ලැබෙන්නේ, එම සහතිකයෙන් නිරූපණය විය යුතු සැබෑ හැකියාවට නොව, කඩදාසි කැබැල්ලට ය.
2. අධ්‍යාපන ආයතනවල පවතින නොදුටු පැතිකඩ (Institutional Blind Spot)
බොහෝ අධ්‍යාපන ආයතනවල සාර්ථකත්වය මනිනු ලබන්නේ, ශිෂ්‍යයන්ගේ සමත් වීමේ ප්‍රතිශතය සහ ආයතනයට බඳවා ගන්නා සංඛ්‍යාව වැනි දර්ශක මඟිනි. ඔවුන්ගේ "නිෂ්පාදනය" වන උපාධිධාරියා පිළිබඳව ඔවුන්ගේ වගකීම, උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයෙන් අවසන් වන බවක් පෙනෙන්නට තිබේ. තම උපාධිධාරීන්ගෙන් කොපමණ ප්‍රතිශතයක්, තමන් උගත් ක්ෂේත්‍රයේ රැකියාවල නිරත වන්නේ ද, ඔවුන්ගේ සාමාන්‍ය ආරම්භක වැටුප කුමක් ද යන්න පිළිබඳව වගවීමක් හෝ පසු විපරමක් බොහෝ ආයතන තුළ දක්නට නොලැබේ.
මෙය, ලෝකයේ ඉහළම පෙළේ විශ්වවිද්‍යාලවල ක්‍රියාකාරීත්වයට හාත්පසින්ම වෙනස් ය. එම විශ්වවිද්‍යාල, තම ආදි ශිෂ්‍යයන්ගේ සාර්ථකත්වය නිරන්තරයෙන් නිරීක්ෂණය කරන අතර, ශක්තිමත් වෘත්තීය මාර්ගෝපදේශන සේවා සහ කර්මාන්ත සමඟ ගැඹුරු සබඳතා පවත්වයි. මන්ද, ඔවුන්ගේ කීර්තිනාමය සහ ආයෝජනයක් ලෙස ඔවුන්ගේ වටිනාකම, තම උපාධිධාරීන්ගේ සාර්ථකත්වය මත රඳා පවතින බව ඔවුහු දනිති. "උපාධියෙන් පසු වගකීමේ" මෙම හිඩැස, අපගේ අධ්‍යාපන ක්‍රමය ආයෝජනයක් ලෙස අසාර්ථක වීමට ප්‍රධාන හේතුවකි.
3. ආයෝජකයාගේ මානසිකත්වය: ගිලිහී ගිය දෘෂ්ටිකෝණය
මෙම ක්‍රමය තුළ, "ආයෝජකයන්" වන ශිෂ්‍යයන් සහ දෙමව්පියන් ද, ආයෝජකයෙකු ලෙස සිතීමට අසමත් වී ඇත. සැබෑ ආයෝජකයෙකු, "මගේ ආයෝජනයේ ප්‍රතිලාභය (ROI) කුමක් ද?", "වෙළෙඳපොළේ ඉල්ලුමක් ඇති කුසලතා මොනවා ද?", "වර්ධනය වන ක්ෂේත්‍ර මොනවා ද?" වැනි ප්‍රශ්න අසයි.
එහෙත්, අප සමාජයේ බොහෝ විට ඇසෙන ප්‍රශ්න නම්, "වැඩිම 'A' සාමාර්ථ ලබා දෙන උපකාරක පන්තිය කුමක් ද?", "පහසුවෙන් සමත් විය හැකි උපාධිය කුමක් ද?" යන්නයි. මෙමඟින්, වෙළෙඳපොළේ ඉල්ලුමක් නොමැති, එහෙත් සාම්ප්‍රදායිකව පිළිගත් උපාධි හැදෑරීම වැනි දුර්වල ආයෝජන තීරණ ගැනීමට බොහෝ දෙනා පෙළඹේ. ඔවුන් තීරණ ගන්නේ, ගණනය කළ ආයෝජන ප්‍රතිලාභ මත නොව, සමාජ සම්මතයන් හෝ හැඟීම් මත පදනම්ව ය.
"සාර්ථකත්වය" නැවත අර්ථ දැක්වීම සහ ඉදිරි මාවත
අධ්‍යාපනයේ සැබෑ සාර්ථකත්වය නැවත අර්ථ දැක්වීමට කාලය එළඹ ඇත. ඉහළ විභාග ප්‍රතිඵලයක් යනු එක් දර්ශකයක් පමණි. නමුත් සැබෑ සාර්ථකත්වය මනිනු ලබන්නේ, උගත් දැනුම භාවිත කරමින්, තෘප්තිමත්, ස්ථාවර සහ ඵලදායී ජීවිතයක් ගොඩනඟා ගැනීමට උපාධිධාරියාට ඇති හැකියාවෙනි. ඒ සඳහා පහත සඳහන් මූලධර්ම අනුගමනය කිරීම අත්‍යවශ්‍ය ය:
දැනුවත්ව අධ්‍යාපනය ලබන්න: තොරතුරු උකහා ගැනීම පමණක් නොව, "මෙය අදාළ වන්නේ කෙසේ ද?", "මෙය ප්‍රායෝගෝගිකව යොදා ගන්නේ කෙසේ ද?" යනුවෙන් නිරන්තරයෙන් ප්‍රශ්න කරන්න.
රැකියා හැකියාව සමගාමීව ගොඩනඟා ගන්න: ආධුනිකත්ව පුහුණුව, ජාලගත වීම සහ මෘදු කුසලතා සංවර්ධනය, අධ්‍යාපන ක්‍රියාවලියේම අනිවාර්ය කොටසක් ලෙස සලකන්න.
ඉගෙන ගන්නා ආකාරය ඉගෙන ගන්න (Learn how to learn): වේගයෙන් වෙනස් වන ලෝකයේ, නව කුසලතා වේගයෙන් ඉගෙන ගැනීමේ හැකියාව, ඔබට ඇති වටිනාම කුසලතාවයි.
රැකියාවක් කරන ආකාරය ඉගෙන ගන්න (Learn how to work): කණ්ඩායම් හැඟීම, සන්නිවේදනය සහ වෘත්තීයභාවය වැනි, බොහෝ විට තාක්ෂණික දැනුමට වඩා වැදගත් වන ප්‍රායෝගික කුසලතා වර්ධනය කර ගන්න.
නිගමනය
අධ්‍යාපන ආයතන, ශිෂ්‍යයන් සහ දෙමව්පියන් යන සියලු පාර්ශ්වකරුවන්, විභාග සමත් වීමේ කෙටි කාලීන ඉලක්කයෙන් මිදී, ජීවිත කාලය පුරාම පවතින හැකියාවන් ගොඩනැඟීමේ දිගු කාලීන ඉලක්කය වෙත යොමු වන තුරු, ශ්‍රී ලංකාවේ අධ්‍යාපනය, වටිනා ආයෝජනයකට වඩා මිල අධික වියදමක් ලෙසම පවතිනු ඇත. අධ්‍යාපනයේ සැබෑ ප්‍රතිලාභය රැඳී ඇත්තේ සහතික පත්‍රයක ඇති ශ්‍රේණියක නොව, වෙනස් වන ලෝකය තුළ නොසැලී ජීවත් වීමට අවශ්‍ය විශ්වාසය, නිපුණතාව සහ අනුවර්තනීය හැකියාව තුළ ය. එබැවින්, බුද්ධිමත්ව ආයෝජනය කිරීමට කාලය එළඹ ඇත.
Comments