ඇයි මේ පාඩම වැදගත් වෙන්නේ?

දැන් ඔබේ අතේ රුපියල් 1,000ක් තිබුණොත්, ඔබ ඒ මුදලින් මොකද කරන්නේ? ඔබට සතියටම ෂෝට් ඊට්ස් ගන්න පුළුවන්, ඉස්සරහට එන ටියුෂන් ෆීස් එකට එකතු කරන්න පුළුවන්, එහෙම නැත්නම් ඔබ කාලයක් තිස්සේ හීන මවපු බයිසිකලය ගන්න ඉතිරි කරන්නත් පුළුවන්. මුදල් ප්‍රමාණය එක වුණාට, ඔබේ ඉලක්කය අනුව ලැබෙන ප්‍රතිඵලය සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස්.

මෙන්න මේ සරල තේරීම තමයි මුදල් කළමනාකරණයේ පදනම. පැහැදිලි ඉලක්කයක් නැතිවුණාම, සල්ලි නිකන්ම වියදම් වෙලා යනවා. ඉලක්කයක් තිබුණොත්, ඔබට අවශ්‍ය ජීවිතය ගොඩනඟා ගන්න මුදල් කියන්නේ ප්‍රබල මෙවලමක් වෙනවා.

ශ්‍රී ලංකාවේ ජීවත් වෙනකොට මේ පාඩම හැමදාම ඉගෙන ගන්න වෙනවා. බඩු මිල වෙනස් වෙනවා. බස් ගාස්තු වෙනස් වෙනවා. ඩේටා සහ කෑමට යන වියදම වැඩි වෙනවා. සැලැස්මක් නැතුව මුදල් පාවිච්චි කරනකොට, ඒ සල්ලි ටිකෙන් ටික අතින් ගිලිහිලා යනවා. ඒත් ඉලක්කයක් වෙනුවෙන් මඟ පෙන්වීමක් එක්ක මුදල් එකතු කළොත්, පොඩි ගාණක් වුණත් ටිකෙන් ටික ලොකු වෙනවා. පැහැදිලි සැලැස්මක් තිබුණම හිතේ තියෙන පීඩනය නැති වෙලා හිතට සහනයක් ලැබෙනවා, මොකද ඔබ දන්නවා හැම රුපියලකින්ම වෙන්න ඕන දේ මොකක්ද කියලා.

ගිය මාසේ ගැන හිතන්න. අතේ තිබුණු සල්ලි කොච්චර ඉක්මනට ඉවර වුණාද කියලා ඔබට පුදුම හිතුණු වෙලාවක් තිබුණද? ඒ හැඟීම එන්නේ ඔබ ඔබේ මුදල් වලට කොහාටද යන්න ඕන කියලා කියන්නේ නැති නිසා. මේ පාඩමෙන් ඔබට සරල මඟ පෙන්වීමක් දෙනවා. ඔබ ඔබේ ඉලක්ක ලියාගන්නවා, ඔබේ මුදල් වලට වැඩක් භාර දෙනවා, සහ ඔබේ අනාගතයට උදව් වෙන තීරණ ගන්න පටන් ගන්නවා.

පියවර 1: මුදල් කියන්නේ ඇත්තටම මොකක්ද කියලා තේරුම් ගන්න

අපි ඉතිරි කරන එක ගැනවත්, අයවැය ගැනවත් කතා කරන්න කලින් මේක මතක තියාගන්න: මුදල් කියන්නේ මෙවලමක් මිසක්, අවසාන ඉලක්කය නෙවෙයි. ඒක හොඳට පාවිච්චි කළොත්, ස්ථාවර බවක් සහ තෝරාගැනීමේ හැකියාවක් ලැබෙනවා. අභිමානයෙන් ජීවත් වෙන්න (අඩුපුඩි ණය වීම් නැතුව), අවස්ථා නිර්මාණය කරගන්න (අධ්‍යාපනය, ප්‍රවාහනය, උපකරණ), සහ නිදහස භුක්ති විඳින්න (අනාගතය තෝරාගැනීමේ විශ්වාසය) ඒක උදව් වෙනවා. මුදල් වල අරමුණ ඔබේ ජීවිතයට සේවය කිරීමයි, ඔබව පාලනය කිරීම නෙවෙයි.

සමහර ශිෂ්‍යයන්ට, මුදල් කියන්නේ පන්ති ගාස්තු නිසා පන්ති මඟහරින්නේ නැතුව ඉස්කෝලේ යන එක. තවත් කෙනෙකුට, ඒකෙන් අදහස් වෙන්නේ ජොබ් වැඩිපුර හොයාගන්න පාවිච්චි කරපු ලැප්ටොප් එකක් හරි ස්කූටරයක් හරි ගන්න එක වෙන්න පුළුවන්. අම්මා කෙනෙකුට, ඒකෙන් අදහස් වෙන්නේ ඇඳුම් මසලා ආදායමක් හොයාගන්න පොඩි මහන මැෂිමක් ගන්න එක වෙන්න පුළුවන්. ඔබේ අර්ථ දැක්වීම වෙනස් වෙන්න පුළුවන්, නමුත් නීතිය එකයි: ඔබ මුදල් මෙවලමක් විදිහට සලකනකොට, පාලනය ආයෙත් ඔබේ අතට එනවා.

ඔබේ පෞද්ගලික "හේතුව" ලියලා පටන් ගන්න. ඔබට මුදල් අවශ්‍ය ඇයි? ඔබ ඒවා හොඳින් කළමනාකරණය කළොත් මොනවා වෙනස් වෙයිද? ඉතිරි කරන එක හෙමින් වෙනවා කියලා හිතෙනකොට, ශක්තිමත් "හේතුවක්" ඔබව ඉදිරියට ගෙනියනවා.

මුදල් එක්ක හැඟීම්නුත් බැඳිලා තියෙනවා. ගොඩක් අයට මුදල් සම්බන්ධයෙන් ලැජ්ජාව, බය, හෝ පීඩනයක් දැනෙනවා. ඒක සාමාන්‍ය දෙයක්. එයින් ගොඩ එන්න තියෙන ක්‍රමය සරලයි සහ කරුණාවන්තයි: ඔබටම අවංක වෙන්න, පොඩියට පටන් ගන්න, දිගටම කරගෙන යන්න. හරියට පැළයකට වතුර දැම්මම හිමින් හිමින් හැදිලා එකපාරට ලොකු වෙනවා වගේ, විනයක් ඇතුව මුදල් පාවිච්චි කරනකොටත් ප්‍රතිඵල ලැබෙනවා.

පියවර 2: SMART ඉලක්ක සමඟ ඔබේ මුදල් වලට වැඩක් දෙන්න

මුදල් වැදගත් ඇයි කියලා දැනගෙන හිටියට මදි. ඔබ ඒවට වැඩක් දෙන්න ඕන. "මට තව ඉතුරු කරන්න ඕන" කියන එක පැහැදිලි මදි. SMART ඉලක්ක කියන්නේ ඔබේ පැතුමක්, ඔබට අනුගමනය කරන්න පුළුවන් සැලැස්මක් බවට පත් කරන ක්‍රමයක්. මේ ක්‍රමය ලෝකය පුරාම භාවිතා වෙනවා, මොකද ඒක සරලයි සහ සාර්ථකයි.

• S - Specific (නිශ්චිත): මුදල් අවශ්‍ය මොකටද කියලා හරියටම කියන්න (උදා: විභාග ගාස්තු, වැඩට යන්න බයිසිකලයක්, මහන මැෂිමක්).

• M - Measurable (මැනිය හැකි): ඔබට ගණන් කරන්න පුළුවන් මුදලක් නියම කරන්න (උදා: රු. 5,000; රු. 50,000).

• A - Achievable (ළඟා කරගත හැකි): ඔබේ සැබෑ ආදායමට ගැලපෙන ඉලක්කයක් තියාගන්න (උදා: මාසෙට රු. 500, මාසෙට රු. 50,000 නෙවෙයි).

• R - Relevant (අදාළ): දැන් වැදගත් වෙන ඉලක්ක තෝරාගන්න (උදා: ට්‍රෙන්ඩ් එකේ තියෙන ඇඳුමකට කලින් ටියුෂන් ෆීස්).

• T - Time-bound (කාල රාමුවක් සහිත): අවසන් දිනයක් දෙන්න (උදා: මාස 3කින්; අලුත් අවුරුද්දට කලින්).

SMART ඉලක්ක දවසේ තීරණ ගැනීම පහසු කරනවා. යාලුවෙක් අමතර කෑමකට කතා කළොත්, ඔබට ඔබේ ඉලක්කය බලලා විශ්වාසයෙන් තීරණයක් ගන්න පුළුවන්. ඔබට පොඩි තෑගි මුදලක් ලැබුණොත්, ඔබට ඒක හිතාමතාම බෙදන්න පුළුවන් - ටිකක් ඉලක්කයට, ටිකක් දවසේ අවශ්‍යතාවලට. ඔබ "මගේ සල්ලි කොහෙටද ගියේ?" කියලා අහන එක නවත්තලා, "මෙන්න මෙතනටයි මගේ සල්ලි ගියේ" කියලා කියන්න පටන් ගන්නවා.

රන් රීතිය

මුදල් පස්සේ දුවන්න එපා. ඔබේ ඉලක්ක පස්සේ දුවන්න මුදල් පාවිච්චි කරන්න.

ව්‍යායාම: සැලසුම් කරන්න දැන් ඔබේ වාරය

• ව්‍යායාමය 1 — ඔබේ පළමු SMART ඉලක්ක ලියන්න. ඔබේ ජීවිතයට ගැලපෙන ඉලක්ක තුනක් හදන්න: එකක් කෙටි කාලීන (මාස 3ක් ඇතුළත), එකක් මධ්‍ය කාලීන (අවුරුදු 2ක් ඇතුළත), සහ එකක් දිගු කාලීන (අවුරුදු 5ක් ඇතුළත). වචන සරලව සහ ඉලක්කම් ඇත්ත ඒවා ලෙස තබාගන්න.

• ව්‍යායාමය 2 — එක් එක් ඉලක්කය මාසික මුදලකට කඩන්න. එක් එක් ඉලක්කය අරගෙන, ඔබට ඇති කාලයෙන් බෙදන්න. ඔබේ කෙටි කාලීන ඉලක්කය මාස 3කින් රු. 3,000ක් නම්, ඒ කියන්නේ මසකට රු. 1,000ක් හෝ දිනකට රු. 35ක් විතර.

• ව්‍යායාමය 3 — අවශ්‍යතා සහ උවමනා. ඔබේ ලැයිස්තුව දිහා බලලා, එක් එක් ඉලක්කය අවශ්‍යතාවයක්ද (need) උවමනාවක්ද (want) කියා ලකුණු කරන්න. අවශ්‍යතා කියන්නේ ජීවිතයට හෝ අනාගතයට අත්‍යවශ්‍ය දේවල් (ගාස්තු, පොත්, මෙවලම්). උවමනා කියන්නේ තිබුණොත් හොඳ දේවල් (ගැජට්, විලාසිතා).

• ව්‍යායාමය 4 — ඔබ මුලින්ම ඉතිරි කරන තැන නම් කරන්න. එක් එක් ඉලක්කයේ මුදල් තියන්නේ කොහෙද කියලා තීරණය කරන්න. ඔබට ලේබල් කරපු ලියුම් කවරයක්, පොඩි භාජනයක්, බැංකු ගිණුමක්, හෝ මොබයිල් වොලට් එකක් පාවිච්චි කරන්න පුළුවන්.

• ව්‍යායාමය 5 — සරල පොරොන්දුවක් ලියන්න. පොඩි කාඩ් එකක මේ වාක්‍යය ලියන්න: “මම මගේ කෙටි කාලීන ඉලක්කය වෙනුවෙන් දින 30ක් පුරා හැමදාම රු. 100ක් ඉතිරි කරනවා.” අත්සන් කරලා දිනය දාන්න. ඔබට පේන තැනක තියාගන්න.

ඉක්මන් ජයග්‍රහණයක්

අද රෑම, ඔබේ පළමු මුදල - රුපියල් 100 - ඔබ තෝරාගත් ඉතිරි කිරීමේ ස්ථානයට දමා එය ලියා තබන්න. එක ක්‍රියාවකින් පුරුද්ද පටන් ගන්නවා.

සුලබ බාධක (සහ සරල විසඳුම්)

සමහර වෙලාවට ඉලක්ක අසාර්ථක වෙනවා, මොකද ජීවිතේ ප්‍රශ්න එනවා. ඒක සාමාන්‍යයි. වැදගත් වෙන්නේ ඔබ ප්‍රතිචාර දක්වන විදිහයි.

• ආදායම අඩු වුණොත්: මේ සතියේ ආදායම අඩු නම්, පොඩි ගාණක් ඉතුරු කරන්න, නමුත් පුරුද්ද පවත්වා ගන්න.

• හදිසි වියදමක් ආවොත්: පවුලේ උත්සවයක් නිසා අමතර වියදමක් ගියොත්, ඉලක්කය අතහරිනවා වෙනුවට, කාලය ටිකක් වෙනස් කරන්න.

• යාළුවන්ගෙන් පීඩනයක් ආවොත්: යාළුවෝ වියදම් කරන්න බල කළොත්, ඔබේ ඉලක්කය ගැන ඔවුන්ට කියන්න සහ ඔබට සහය දෙන්න කියලා ඉල්ලන්න—හොඳ යාළුවෝ තේරුම් ගනීවි.

ඔබවම උනන්දු කරවා ගන්නේ කෙසේද?

ගම්‍යතාවය එන්නේ පොඩි ජයග්‍රහණ වලින්. ඔබේ ප්‍රගතිය කොළයක ලකුණු කරන්න. ඉනිමඟක් හෝ උෂ්ණත්වමානයක් ඇඳලා, ඔබ ඉතිරි කරනකොට ඒක පාට කරන්න. ලොකු තැන්පතු වලට විතරක් නෙවෙයි, අවංක උත්සාහය සමරන්න. ඔබේ සැලැස්ම ගැන විශ්වාසවන්ත එක්කෙනෙක් එක්ක බෙදාගන්න.

“ඉලක්ක මඟින් සිහින සැලසුම් බවට පත් කරයි. සැලසුම් යථාර්ථය බවට පත් වේ.”

ඔබේ පළමු පියවර සම්පූර්ණයි

ඔබේ ඉලක්ක ලියාගෙන, ඔබේ මුදල් වලට වැඩක් භාර දීමෙන්, ඔබ බොහෝ දෙනෙක් කවදාවත් නොකරන දෙයක් කරලා තියෙනවා. ඔබ පාවී යනවා වෙනුවට දිශානතියක් තෝරාගෙන තියෙනවා. අද ඉඳන්, හැම රුපියලකටම අරමුණක් තියෙනවා.

මේ ප්‍රධාන අදහස් මතක තියාගන්න: මුදල් කියන්නේ ඔබේ ජීවිතයට සේවය කරන මෙවලමක්; SMART ඉලක්ක ඔබේ මුදල් වලට දිශාව දෙනවා; අවශ්‍යතා උවමනා වලට පෙර එනවා; සහ කුඩා, ස්ථාවර ක්‍රියාමාර්ග ලොකු, අක්‍රමවත් උත්සාහයන්ට වඩා හොඳයි. දවසට රුපියල් 100කින් වුණත් ශක්තිමත් පුරුද්දක් සහ සැබෑ ප්‍රතිඵලයක් කාලයත් එක්ක ගොඩනගාගන්න පුළුවන්.

දැන්ම පටන් ගන්න: ඔබේ ඉලක්ක තුන ලියන්න, ඒවා මාසික ගණන් වලට කඩන්න, ඉතිරි කරන තැන සූදානම් කරගන්න, සහ පළමු රුපියල් 100 දමන්න.