Prompt Packs
10 ශ්‍රේණිය
11 ශ්‍රේණිය
පාඩම 12: විද්‍යුත් රසායනය
Grade
11
Term
3
ඉලක්කය: විද්‍යුත් රසායනික කෝෂ සහ විද්‍යුත් විච්ඡේදක කෝෂ අතර වෙනස හඳුනා ගැනීමට, ඉලෙක්ට්‍රෝඩ සඳහා අර්ධ ප්‍රතික්‍රියා ලිවීමට, කෝෂයක ක්‍රියාකාරීත්වය පුරෝකථනය කිරීමට සක්‍රීයතා ශ්‍රේණිය භාවිතා කිරීමට, සහ ලෝහ විඛාදනයේ විද්‍යුත්-රසායනික ක්‍රියාවලිය සහ එය වැළැක්වීමේ ක්‍රම පැහැදිලි කිරීමට දක්ෂ වීම.
Gemini වෙත යොමු කළ හැකි ප්‍රශ්න (Prompts):
මට්ටම 1 (මුල සිට පටන් ගමු - Fail → Pass):
ඉලෙක්ට්‍රෝන පිට කිරීමේ ක්‍රියාවලියට කියන නම කුමක්ද? (ඔක්සිකරණය ද, ඔක්සිහරණය ද?)
විද්‍යුත් රසායනික කෝෂයක ධන (+) අග්‍රය වන්නේ ඇනෝඩය ද, කැතෝඩය ද?
යකඩ මල බැඳීම සඳහා අනිවාර්යයෙන්ම අවශ්‍ය වන සාධක දෙක මොනවාද?
රසායනික ශක්තිය විද්‍යුත් ශක්තිය බවට පත් කරන උපකරණය කුමක්ද?
මට්ටම 2 (තව ටිකක් ගැඹුරට යමු - S → C):
විද්‍යුත් රසායනික කෝෂයක් සහ විද්‍යුත් විච්ඡේදක කෝෂයක් අතර ඇති ප්‍රධාන වෙනස (ශක්ති පරිවර්තනය) මට පැහැදිලි කරන්න.
ඔක්සිකරණය සහ ඔක්සිහරණය 'ඉලෙක්ට්‍රෝන ලබා ගැනීම/පිට කිරීම' යන සංකල්පය භාවිතයෙන් අර්ථ දක්වන්න.
ලෝහ සක්‍රීයතා ශ්‍රේණිය භාවිතා කර, සින්ක් (Zn) සහ තඹ (Cu) වලින් සාදන විද්‍යුත් රසායනික කෝෂයක ඇනෝඩය වන්නේ කුමක්දැයි සොයාගන්නේ කෙසේද?
'AN OX, RED CAT' යන කෙටි ක්‍රමයෙන් ඉලෙක්ට්‍රෝඩ වල සිදුවන දේ මතක තබාගන්නේ කෙසේදැයි පැහැදිලි කරන්න.
මට්ටම 3 (දැනුම පාවිච්චි කරමු - C → B):
සින්ක් (Zn) සහ තඹ (Cu) ඉලෙක්ට්‍රෝඩ යොදාගත් විද්‍යුත් රසායනික කෝෂයක ඇනෝඩයේ සහ කැතෝඩයේ සිදුවන අර්ධ ප්‍රතික්‍රියා දෙක මට ලියා දෙන්න.
ආම්ලික කළ ජලය විද්‍යුත් විච්ඡේදනය කරන විට, කැතෝඩයේදී නිපදවෙන්නේ කුමන වායුවද? ඊට අදාළ අර්ධ ප්‍රතික්‍රියාව ලියන්න.
යකඩ මල බැඳීම වැළැක්වීමට 'ගැල්වනීකරණය' කිරීම යනු කුමක්ද? එමගින් යකඩ ආරක්ෂා වන්නේ කෙසේද?
මට්ටම 4 (විභාගෙටම ලෑස්ති වෙමු - B → A):
ඔබ විභාග පරීක්ෂකවරයෙකු ලෙස සිතා, 'විද්‍යුත් රසායනික කෝෂයක් සහ විද්‍යුත් විච්ඡේදක කෝෂයක් අතර ඇති වෙනස්කම් සංසන්දනය කරන්න' යන රචනා ප්‍රශ්නයක් සාදන්න. ශක්ති පරිවර්තනය, ඉලෙක්ට්‍රෝඩ වල ලකුණු (+/-) සහ බාහිර විදුලි ප්‍රභවයක අවශ්‍යතාවය යන කරුණු තුනම ඇතුළත් කරන්න. එයට පිළිතුරු සපයන ආකාරය ගැනත් මට උපදෙස් දෙන්න.
'කැතෝඩීය ආරක්ෂණය' නම් ක්‍රමය මගින් නෞකාවක බඳ වැනි විශාල යකඩ ව්‍යුහයක් මල බැඳීමෙන් ආරක්ෂා කරන ආකාරය ගැඹුරින් පැහැදිලි කරන්න. මෙහිදී යකඩ වලට වඩා සක්‍රීය ලෝහයක් (උදා: සින්ක්) යොදාගැනීම අත්‍යවශ්‍ය වන්නේ ඇයි? සිදුවන විද්‍යුත්-රසායනික ක්‍රියාවලියත් විස්තර කරන්න.
වියාචනය (Disclaimer)
Idasara Academy ඉගෙනුම් සම්පත් නිර්මාණය කර ඇත්තේ සිසුන්ට මගපෙන්වීම, පුහුණුව සහ අධ්‍යයන උපායමාර්ග ලබාදී සහයෝගය දැක්වීමටය.
කෙසේ වෙතත්, සියලුම විභාග සහ නිල අවශ්‍යතා සඳහා, සිසුන් අනිවාර්යයෙන්ම ශ්‍රී ලංකා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ, අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද නිල පෙළපොත් සහ සම්පත් පරිශීලනය කළ යුතුය.
ජාතික විභාග සඳහා අන්තර්ගතයේ නිල බලය ලත් මූලාශ්‍රය වනුයේ රජය විසින් නිකුත් කරනු ලබන මෙම ප්‍රකාශනයි.