Prompt Packs
10 ශ්රේණිය
11 ශ්රේණිය
පාඩම 15: ද්රවස්ථිති පීඩනය හා එහි යෙදීම්
Grade
10
Term
3
ඉලක්කය: පාරිසරික සංවිධාන මට්ටම්, ශක්ති ගලනයේ සහ පදාර්ථ චක්රීකරණයේ මූලධර්ම, ප්රධාන පාරිසරික ගැටලුවලට හේතු සහ බලපෑම්, සහ තිරසර සංවර්ධන සංකල්පය පැහැදිලි කිරීමට දක්ෂ වීම.
Gemini වෙත යොමු කළ හැකි ප්රශ්න (Prompts):
මට්ටම 1 (මුල සිට පටන් ගමු - Fail → Pass):
පරිසර පද්ධතියක ශක්තියේ මූලිකම ප්රභවය කුමක්ද?
වායුගෝලයේ ඕසෝන් ස්ථරය ක්ෂය වීමට ප්රධානම හේතුවන රසායනික ද්රව්ය කාණ්ඩය කුමක්ද?
එකම විශේෂයේ ජීවීන් සමූහයකට කියන නම කුමක්ද?
පරිසර පද්ධතියක ශක්තිය ගලා යන්නේ චක්රීයව ද, නැතහොත් ඒක-මාර්ගිකව ද?
මට්ටම 2 (තව ටිකක් ගැඹුරට යමු - S → C):
ආහාර දාමයක් සහ ආහාර ජාලයක් අතර ඇති වෙනස මට සරලව පැහැදිලි කරන්න.
කාබන් චක්රයේදී, වායුගෝලයෙන් කාබන් ඩයොක්සයිඩ් ඉවත් කරන ප්රධාන ක්රියාවලිය සහ වායුගෝලයට කාබන් ඩයොක්සයිඩ් එකතු කරන ක්රියාවලි දෙකක් නම් කරන්න.
10% නියමය යනු කුමක්ද? එමගින් ශක්ති ගලනය ගැන කියවෙන්නේ කුමක්ද?
තිරසර සංවර්ධනය යන්නෙහි තේරුම කුමක්ද?
මට්ටම 3 (දැනුම පාවිච්චි කරමු - C → B):
ශක්ති පිරමිඩයක් සැමවිටම උඩුකුරු වීමටත්, ආහාර දාමයක් පෝෂී මට්ටම් 4-5 කට සීමා වීමටත් බලපාන පොදු හේතුව මට පැහැදිලි කරන්න.
නයිට්රජන් චක්රයේදී 'නයිට්රජන් තිර කිරීම' යන පියවරේ වැදගත්කම කුමක්ද? එම ක්රියාවලිය සිදු කරන බැක්ටීරියා වර්ගයකට උදාහරණයක් දෙන්න.
කෘෂි රසායන (නයිට්රේට, පොස්පේට) ජലാශයකට එකතු වූ විට 'සුපෝෂණය' ඇතිවන ආකාරය පියවරෙන් පියවර පැහැදිලි කරන්න.
4R සංකල්පය යනු කුමක්ද? එම R 4 සඳහාම එක් උදාහරණයක් බැගින් දෙන්න.
මට්ටම 4 (විභාගෙටම ලෑස්ති වෙමු - B → A):
ඔබ පරිසර විද්යා ගුරුවරයෙකු ලෙස සිතා, 'පරිසර පද්ධතියක ශක්ති ගලනය සහ පදාර්ථ චක්රීකරණය අතර වෙනස පැහැදිලි කරන්න. ශක්ති පිරමිඩයක් සැමවිටම උඩුකුරු වීමට හේතුව කුමක්ද?' යන රචනා ප්රශ්නයට පිළිතුරු සපයන ආකාරය ගැන මට උපදෙස් දෙන්න.
හරිතාගාර ආචරණය යනු ස්වාභාවික ක්රියාවලියකි. එහෙත් මිනිස් ක්රියාකාරකම් නිසා එය පෘථිවියට අහිතකර වී ඇත්තේ කෙසේද? ගෝලීය උණුසුම වැඩිවීමට හේතුවන ප්රධාන වායු, ඒවා නිපදවෙන ක්රම, සහ එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස ඇතිවන බලපෑම් 2ක් ගැඹුරින් පැහැදිලි කරන්න. මෙය පාලනය කිරීමට අපට ගත හැකි ක්රියාමාර්ග මොනවාද?
වියාචනය (Disclaimer)
Idasara Academy ඉගෙනුම් සම්පත් නිර්මාණය කර ඇත්තේ සිසුන්ට මගපෙන්වීම, පුහුණුව සහ අධ්යයන උපායමාර්ග ලබාදී සහයෝගය දැක්වීමටය.
කෙසේ වෙතත්, සියලුම විභාග සහ නිල අවශ්යතා සඳහා, සිසුන් අනිවාර්යයෙන්ම ශ්රී ලංකා අධ්යාපන අමාත්යාංශයේ, අධ්යාපන ප්රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ප්රකාශයට පත් කරන ලද නිල පෙළපොත් සහ සම්පත් පරිශීලනය කළ යුතුය.
ජාතික විභාග සඳහා අන්තර්ගතයේ නිල බලය ලත් මූලාශ්රය වනුයේ රජය විසින් නිකුත් කරනු ලබන මෙම ප්රකාශනයි.
