top of page

Lesson Notes

Lessons

10 ශ්‍රේණිය

11 ශ්‍රේණිය

පාඩම 20: ලඝු ගණක II (වගු භාවිතය)

Grade

10

Term

2

හැඳින්වීම


මෙම පාඩමෙන්, ලඝු ගණක නීති ප්‍රායෝගිකව යොදා ගනිමින්, ලඝු ගණක වගු භාවිතයෙන් සංකීර්ණ ගුණ කිරීම් සහ බෙදීම් සුළු කරන ආකාරය උගන්වයි. O/L විභාගයේදී, I වන ප්‍රශ්න පත්‍රයේ මෙම කුසලතාවය පරීක්ෂා කරන ගැටලුවක් අනිවාර්යයෙන්ම ඇතුළත් වේ.


කෙටි සටහන් (Short Notes)


1. 10 පාදයේ ලඝු ගණක (lg N):

  • විභාගයේදී ලබා දෙන ලඝු ගණක වගුව 10 පාදයට සකස් කර ඇත. log₁₀ N යන්න lg N ලෙස කෙටියෙන් ලියනු ලැබේ.

2. ලඝු ගණකයක කොටස්:

  • පූර්ණාංශය (Characteristic): ලඝු ගණකයේ පූර්ණ සංඛ්‍යා කොටස.

  • සොයන ක්‍රමය: 1ට වැඩි සංඛ්‍යාවක් සඳහා, එහි පූර්ණ සංඛ්‍යා කොටසේ ඇති ඉලක්කම් ගණනින් එකක් අඩු කරන්න.

  • උදා: lg 594.2 → පූර්ණ කොටසේ ඉලක්කම් 3 → පූර්ණාංශය 3 - 1 = 2.

  • උදා: lg 9.275 → පූර්ණ කොටසේ ඉලක්කම් 1 → පූර්ණාංශය 1 - 1 = 0.

  • දශමාංශය (Mantissa): ලඝු ගණකයේ දශම කොටස.

  • සොයන ක්‍රමය: මෙය සැමවිටම ලඝු ගණක වගුවෙන් සොයාගනු ලැබේ. සංඛ්‍යාවේ මුල් ඉලක්කම් හතර භාවිතා කරයි.

3. ප්‍රතිලඝු ගණකය (Antilog):

  • ලඝු ගණකයේ අගය දී ඇති විට, ඊට අනුරූප මුල් සංඛ්‍යාව සෙවීමයි.

  • ක්‍රමය:

  1. ලඝු ගණකයේ දශමාංශය වගුව තුළ සොයා ඊට අදාළ ඉලක්කම් හතර ලබාගන්න.

  2. ලඝු ගණකයේ පූර්ණාංශය (p) දෙස බලන්න.

  3. පිළිතුරේ පූර්ණ සංඛ්‍යා කොටසේ තිබිය යුතු ඉලක්කම් ගණන p + 1 වේ. ඒ අනුව දශම තිත තබන්න.

මතක තබා ගත යුතු වැදගත් කරුණු (Important Points)

  • වගුවේ නිරවද්‍යතාව: ලඝු ගණක වගුවෙන් අගයන් ලබා ගැනීමේදී නිවැරදි පේළිය සහ තීරුව භාවිතා කිරීමට වගබලා ගන්න. මධ්‍යන්‍ය අන්තර අගයන් සැමවිටම එකතු කළ යුතුය.

  • ගණනය කිරීමේ සැකැස්ම: ගුණ කිරීම් සහ බෙදීම් සහිත ප්‍රකාශනයක් සුළු කිරීමේදී, පළමුව ලඝු ගණක නීති යොදා ප්‍රකාශනය එකතු කිරීම් සහ අඩු කිරීම් බවට පත් කර, ඉන්පසු එක් එක් පදයේ ලඝු ගණකය සොයා සුළු කරන්න.

විභාග උපක්‍රම (Tips & Tricks)

  • පැහැදිලිව ලිවීම: ලඝු ගණක ගැටලුවක් විසඳන විට පහත පියවර අනුගමනය කරන්න. මෙය ලකුණු ලබා ගැනීමට පහසු වේ.

  • P = (මුල් ප්‍රකාශනය) ලෙස ගන්න.

  • lg P = ... (ලඝු නීති යොදන්න).

  • එක් එක් පදයේ ලඝු ගණකය වගුවෙන් සොයා ලියන්න.

  • එකතු/අඩු කර lg P හි අගය සොයන්න.

  • P = antilog (...) ලෙස ලියා අවසාන පිළිතුර සොයන්න.

  • ප්‍රතිලඝු ගණකයේ දශම තිත:

  • පූර්ණාංශය 0 නම් → පිළිතුරේ පූර්ණ කොටසේ ඉලක්කම් 1 යි. (උදා: X.XXX)

  • පූර්ණාංශය 1 නම් → පිළිතුරේ පූර්ණ කොටසේ ඉලක්කම් 2 යි. (උදා: XX.XX)

  • පූර්ණාංශය 2 නම් → පිළිතුරේ පූර්ණ කොටසේ ඉලක්කම් 3 යි. (උදා: XXX.X)

නිදසුන් ගැටලුව (Example Problem)


ගැටලුව: ලඝු ගණක වගු භාවිතයෙන් (594.2 × 9.275) / 84.21 හි අගය සොයන්න.

විසඳුම:

  1. ප්‍රකාශනය P ලෙස ගැනීම: P = (594.2 × 9.275) / 84.21

  2. දෙපසම ලඝු ගණකය ගැනීම සහ නීති යෙදීම: lg P = lg(594.2) + lg(9.275) - lg(84.21)

  3. එක් එක් පදයේ ලඝු ගණකය සෙවීම:

  • lg 594.2 = 2.7739

  • lg 9.275 = 0.9673

  • lg 84.21 = 1.9254

සුළු කිරීම:
 2.7739

+ 0.9673

----------

3.7412

- 1.9254

----------

1.8158

```lg P = 1.8158`

  1. ප්‍රතිලඝු ගණකය සෙවීම: P = antilog (1.8158)

  • වගුවෙන් .8158 ට අදාළ ඉලක්කම් 6543 වේ.

  • පූර්ණාංශය 1 නිසා, පිළිතුරේ පූර්ණ කොටසේ ඉලක්කම් 1+1=2 ක් තිබිය යුතුය.

  • P = 65.43

පිළිතුර: 65.43

වියාචනය (Disclaimer)

Idasara Academy ඉගෙනුම් සම්පත් නිර්මාණය කර ඇත්තේ සිසුන්ට මගපෙන්වීම, පුහුණුව සහ අධ්‍යයන උපායමාර්ග ලබාදී සහයෝගය දැක්වීමටය.

කෙසේ වෙතත්, සියලුම විභාග සහ නිල අවශ්‍යතා සඳහා, සිසුන් අනිවාර්යයෙන්ම ශ්‍රී ලංකා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ, අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද නිල පෙළපොත් සහ සම්පත් පරිශීලනය කළ යුතුය.

ජාතික විභාග සඳහා අන්තර්ගතයේ නිල බලය ලත් මූලාශ්‍රය වනුයේ රජය විසින් නිකුත් කරනු ලබන මෙම ප්‍රකාශනයි.

bottom of page