Lessons
10 ශ්රේණිය
11 ශ්රේණිය
පාඩම 22: ශීඝ්රතාව
Grade
10
Term
2
හැඳින්වීම: ශීඝ්රතාව, වේගය, දුර සහ කාලය සම්බන්ධ ගැටලු I වන ප්රශ්න පත්රයේ බහුලව දක්නට ලැබේ. ඒකක පරිවර්තනය (km/h සිට m/s දක්වා) පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීම ඉතා වැදගත් වේ.
මට්ටම 1: සාමාන්ය සාමාර්ථයකට (F → S)
මට පැහැදිලි කරන්න: වේගය, දුර සහ කාලය අතර ඇති සම්බන්ධය දක්වන සූත්ර ත්රිකෝණය කුමක්ද?
මේක කරන්නේ කොහොමද?: පැයට 60km වේගයෙන් ගමන් කරන මෝටර් රථයක් පැය 3කදී ගමන් කරන දුර සොයන ආකාරය පෙන්වන්න.
ගැටලුව: 100m දුරක් තත්පර 20කින් දිවයන ක්රීඩකයෙකුගේ වේගය
m/sවලින් සොයන්න.ගැටලුව: දුර-කාල ප්රස්තාරයක අනුක්රමණයෙන් නිරූපණය වන්නේ කුමක්ද?
මට්ටම 2: සම්මාන සාමාර්ථයකට (S → C)
මට පැහැදිලි කරන්න: "මධ්යක වේගය" යනු කුමක්ද? එය ගණනය කරන්නේ කෙසේද?
මේක කරන්නේ කොහොමද?:
72 km/hවේගයm/sවලට හරවන ආකාරය පියවරෙන් පියවර පෙන්වන්න.ගැටලුව: බස් රථයක් පළමු පැය 2 තුළ 40 km/h වේගයෙන් ද, ඊළඟ පැය 3 තුළ 60 km/h වේගයෙන් ද ගමන් කළේය. මුළු ගමනේදී එහි මධ්යක වේගය සොයන්න.
ගැටලුව: දිග මීටර් 100ක් වූ දුම්රියක්, විදුලි කණුවක් පසු කිරීමට තත්පර 10ක් ගනී. දුම්රියේ වේගය
m/sවලින් සොයන්න.
මට්ටම 3: විශිෂ්ට සාමාර්ථයකට (C → B)
මට පැහැදිලි කරන්න: දුම්රියක් පාලමක් පසුකර යාමේදී, දුම්රිය ගමන් කළ යුතු සම්පූර්ණ දුර ගණනය කරන්නේ කෙසේද?
මේක කරන්නේ කොහොමද?: A නගරයේ සිට B නගරයට 120km දුරකි. 60 km/h වේගයෙන් යන මෝටර් රථයක් A සිට B ට ගොස්, ආපසු පැයට 40 km/h වේගයෙන් පැමිණියේය. මුළු ගමන සඳහාම මධ්යක වේගය සොයන ආකාරය පෙන්වන්න. (පිළිතුර 50 km/h නොවන බව සලකන්න!)
ගැටලුව: දිග මීටර් 150ක් වූ දුම්රියක්, දිග මීටර් 250ක් වූ පාලමක් තත්පර 20කින් පසුකර යයි. දුම්රියේ වේගය
km/hවලින් සොයන්න.
මට්ටම 4: විශිෂ්ටතම සාමාර්ථයකට (B → A)
ගැටලුව: A සහ B නගර අතර දුර 300km කි. A සිට 60 km/h වේගයෙන් බසයක් ද, B සිට 90 km/h වේගයෙන් මෝටර් රථයක් ද එකම වේලාවට එකිනෙකා දෙසට ගමන් ආරම්භ කළේය. ඔවුන් හමුවීමට ගතවන කාලය සහ A සිට කොපමණ දුරකින් හමුවේද යන්න සොයන්න.
මේක කරන්නේ කොහොමද?: A දුම්රිය (දිග 100m) 20 m/s වේගයෙන් ද, B දුම්රිය (දිග 150m) 30 m/s වේගයෙන් ද එකම දිශාවට සමාන්තර මාර්ගවල ධාවනය වේ. A දුම්රිය, B දුම්රිය පසුකර යාමට ගතවන කාලය සොයන ආකාරය පෙන්වන්න.
ගැටලුව: ටැංකියකට නළයකින් ජලය පිරවීමේ ශීඝ්රතාව 5 l/s වේ. ඝනකාභාකාර ටැංකියක මිනුම් 2m, 1.5m, 1m වේ. ටැංකිය සම්පූර්ණයෙන් පිරීමට ගතවන කාලය මිනිත්තු වලින් සොයන්න. (1m³ = 1000 l).
වියාචනය (Disclaimer)
Idasara Academy ඉගෙනුම් සම්පත් නිර්මාණය කර ඇත්තේ සිසුන්ට මගපෙන්වීම, පුහුණුව සහ අධ්යයන උපායමාර්ග ලබාදී සහයෝගය දැක්වීමටය.
කෙසේ වෙතත්, සියලුම විභාග සහ නිල අවශ්යතා සඳහා, සිසුන් අනිවාර්යයෙන්ම ශ්රී ලංකා අධ්යාපන අමාත්යාංශයේ, අධ්යාපන ප්රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ප්රකාශයට පත් කරන ලද නිල පෙළපොත් සහ සම්පත් පරිශීලනය කළ යුතුය.
ජාතික විභාග සඳහා අන්තර්ගතයේ නිල බලය ලත් මූලාශ්රය වනුයේ රජය විසින් නිකුත් කරනු ලබන මෙම ප්රකාශනයි.
