Lessons
10 ශ්රේණිය
11 ශ්රේණිය
පාඩම 30: සම්භාවිතාව
Grade
10
Term
3
හැඳින්වීම: මෙය I වන ප්රශ්න පත්රයේ සහ II වන ප්රශ්න පත්රයේ පැමිණිය හැකි, ලකුණු පහසුවෙන් ලබාගත හැකි පාඩමකි. නියැදි අවකාශය නිවැරදිව හඳුනා ගැනීම සහ කොටු දැල හෝ රුක් සටහන නිවැරදිව ඇඳීම ඉතා වැදගත් වේ.
මට්ටම 1: සාමාන්ය සාමාර්ථයකට (F → S)
මට පැහැදිලි කරන්න: "නියැදි අවකාශයක්" යනු කුමක්ද? කාසියක් උඩ දැමීමේදී නියැදි අවකාශය කුමක්ද?
මේක කරන්නේ කොහොමද?: 1 සිට 6 දක්වා අංක යෙදූ දාදු කැටයක් உருட்டிய විට, 4 ලැබීමේ සම්භාවිතාව සොයන ආකාරය පෙන්වන්න.
ගැටලුව: මල්ලක රතු බෝල 5ක් සහ නිල් බෝල 3ක් ඇත. නොබලා බෝලයක් ගත් විට, එය නිල් බෝලයක් වීමේ සම්භාවිතාව සොයන්න.
ගැටලුව: සිදුවීමක් සිදුවීමේ සම්භාවිතාව 1/3 කි. එම සිදුවීම සිදු නොවීමෙ සම්භාවිතාව සොයන්න.
මට්ටම 2: සම්මාන සාමාර්ථයකට (S → C)
මට පැහැදිලි කරන්න: "අන්යෝන්ය වශයෙන් බහිෂ්කාර" සහ "ස්වායත්ත" සිදුවීම් අතර වෙනස කුමක්ද?
මේක කරන්නේ කොහොමද?: කාසියක් සහ දාදු කැටයක් එකවර උඩ දැමීමේ නියැදි අවකාශය කොටු දැලක් මගින් නිරූපණය කරන ආකාරය පෙන්වන්න.
ගැටලුව: ඉහත (2) ගැටලුවේදී, කාසියේ සිරස සහ දාදු කැටයේ ඉරට්ටේ සංඛ්යාවක් ලැබීමේ සම්භාවිතාව සොයන්න.
ගැටලුව: මල්ලක රතු බෝල 4ක් සහ නිල් බෝල 6ක් ඇත. ගත් බෝලය නැවත නොදමා, එකින් එක බෝල දෙකක් ගනී. බෝල දෙකම රතු වීමේ සම්භාවිතාව රුක් සටහනක් ඇසුරින් සොයන්න.
මට්ටම 3: විශිෂ්ට සාමාර්ථයකට (C → B)
මට පැහැදිලි කරන්න:
P(A∪B) = P(A) + P(B) - P(A∩B)සූත්රය යොදන්නේ කුමන අවස්ථාවලදීද?මේක කරන්නේ කොහොමද?: පෙට්ටියක ඇති පෑන් වලින් 1/3 ක් රතු පාටය, 1/4 ක් නිල් පාටය. ඉතිරිය කළු පාටය. ගත් පෑනක් රතු හෝ නිල් වීමේ සම්භාවිතාව සොයන ආකාරය පෙන්වන්න.
ගැටලුව: දාදු කැට දෙකක් එකවර උඩ දැමූ විට, ලැබෙන සංඛ්යා දෙකේ ඓක්යය 7 වීමේ සම්භාවිතාව සොයන්න.
මට්ටම 4: විශිෂ්ටතම සාමාර්ථයකට (B → A)
ගැටලුව: පන්තියක සිසුන්ගෙන්, ගණිතයට කැමති අයගේ සම්භාවිතාව 1/2 කි. විද්යාවට කැමති අයගේ සම්භාවිතාව 1/3 කි. විෂයන් දෙකටම කැමති අයගේ සම්භාවිතාව 1/4 කි. නොබලා තෝරාගත් සිසුවෙකු මෙම විෂයන් දෙකෙන් එකකටවත් කැමති නොවීමෙ සම්භාවිතාව සොයන්න.
මේක කරන්නේ කොහොමද?: ඉලක්කයකට විදීමේදී A ගේ සාර්ථක වීමේ සම්භාවිතාව 2/3 ද, B ගේ 3/4 ද වේ. දෙදෙනාම එකවර විදි විට, ඉලක්කය සාර්ථක වීමට (අවම වශයෙන් එක් අයෙකු හෝ සාර්ථක වීමට) ඇති සම්භාවිතාව සොයන ආකාරය පෙන්වන්න.
ගැටලුව: බෑගයක රතු කිරි ටොෆි 3ක් සහ කොළ කිරි ටොෆි 2ක් ඇත. කමල් එයින් එකක් ගෙන කයි. ඉන්පසු විමල් එකක් ගෙන කයි. විමල් කෑවේ රතු පැහැති ටොෆියක් වීමේ සම්භාවිතාව සොයන්න.
වියාචනය (Disclaimer)
Idasara Academy ඉගෙනුම් සම්පත් නිර්මාණය කර ඇත්තේ සිසුන්ට මගපෙන්වීම, පුහුණුව සහ අධ්යයන උපායමාර්ග ලබාදී සහයෝගය දැක්වීමටය.
කෙසේ වෙතත්, සියලුම විභාග සහ නිල අවශ්යතා සඳහා, සිසුන් අනිවාර්යයෙන්ම ශ්රී ලංකා අධ්යාපන අමාත්යාංශයේ, අධ්යාපන ප්රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ප්රකාශයට පත් කරන ලද නිල පෙළපොත් සහ සම්පත් පරිශීලනය කළ යුතුය.
ජාතික විභාග සඳහා අන්තර්ගතයේ නිල බලය ලත් මූලාශ්රය වනුයේ රජය විසින් නිකුත් කරනු ලබන මෙම ප්රකාශනයි.
