top of page

Lessons

10 ශ්‍රේණිය

11 ශ්‍රේණිය

6 වන පාඩම: ද්විපද ප්‍රකාශන (Binomial Expressions)

Grade

11

Term

1

හැඳින්වීම:

ද්විපද ප්‍රකාශන ප්‍රසාරණය කිරීම I වන ප්‍රශ්න පත්‍රයේ A කොටසේ කෙටි ප්‍රශ්නයක් ලෙස පැමිණිය හැක. සූත්‍ර නිවැරදිව මතක තබා ගැනීම සහ ප්‍රසාරණයේදී වීජීය පද නිවැරදිව සුළු කිරීම වැදගත් වේ.

මට්ටම 1: සාමාන්‍ය සාමාර්ථයකට (F → S)

  • මට පැහැදිලි කරන්න: (x+y)3 හි ප්‍රසාරණයේ පද හතර සහ ඒවායේ සංගුණක (1,3,3,1) පැමිණෙන ආකාරය කුමක්ද?

  • මේක කරන්නේ කොහොමද?: (x+2)3 ප්‍රසාරණය කරන ආකාරය පියවරෙන් පියවර පෙන්වන්න.

  • ගැටලුව: ප්‍රසාරණය කරන්න: (a+b)3

  • ගැටලුව: m3−3m2n+3mn2−n3 යනු කුමන ද්විපද ප්‍රකාශනයේ ප්‍රසාරණයද?

මට්ටම 2: සම්මාන සාමාර්ථයකට (S → C)

  • මට පැහැදිලි කරන්න: (x−y)3 හි ප්‍රසාරණයේදී ලකුණු (+, -, +, -) ලෙස මාරුවෙන් මාරුවට යෙදෙන්නේ ඇයි?

  • මේක කරන්නේ කොහොමද?: (2a−1)3 ප්‍රසාරණය කර සුළු කරන ආකාරය පියවරෙන් පියවර පෙන්වන්න.

  • ගැටලුව: 1023 හි අගය, (100+2)3 ලෙස ගෙන ද්විපද ප්‍රසාරණයෙන් සොයන්න.

  • ගැටලුව: පැත්තක දිග (x−2) cm වූ ඝනකයක පරිමාව සඳහා ප්‍රසාරණය කළ වීජීය ප්‍රකාශනයක් ලියන්න.

මට්ටම 3: විශිෂ්ට සාමාර්ථයකට (C → B)

  • මට පැහැදිලි කරන්න: (x+y)3 හි ප්‍රසාරණයේ ඇති රටාව (x හි දර්ශක අඩුවීම, y හි දර්ශක වැඩිවීම) පැහැදිලි කරන්න.

  • මේක කරන්නේ කොහොමද?: (2x+3y)3 ප්‍රසාරණය කර සුළු කරන ආකාරය පියවරෙන් පියවර පෙන්වන්න.

  • ගැටලුව: (x+4)3 හි ප්‍රසාරණයේ x හි සංගුණකය සොයන්න.

  • ගැටලුව: (a+b)3−(a−b)3 සුළු කරන්න.

මට්ටම 4: විශිෂ්ටතම සාමාර්ථයකට (B → A)

  • මට පැහැදිලි කරන්න: ද්විපද ප්‍රසාරණය, වීජ ගණිතයේ වෙනත් ගැටලු (උදා: සමීකරණ විසඳීම) සඳහා යොදාගත හැකිද?

  • ගැටලුව: a−b=4 ද, ab=5 ද නම්, a3−b3 හි අගය සොයන්න. (ඉඟිය: (a−b)3 ප්‍රසාරණය කරන්න).

  • ගැටලුව: x3+6x2+12x+8 ප්‍රකාශනය ද්විපද ප්‍රකාශනයක ඝනායිතයක් ලෙස ලියන්න.

වියාචනය (Disclaimer)

Idasara Academy ඉගෙනුම් සම්පත් නිර්මාණය කර ඇත්තේ සිසුන්ට මගපෙන්වීම, පුහුණුව සහ අධ්‍යයන උපායමාර්ග ලබාදී සහයෝගය දැක්වීමටය.

කෙසේ වෙතත්, සියලුම විභාග සහ නිල අවශ්‍යතා සඳහා, සිසුන් අනිවාර්යයෙන්ම ශ්‍රී ලංකා අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ, අධ්‍යාපන ප්‍රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද නිල පෙළපොත් සහ සම්පත් පරිශීලනය කළ යුතුය.

ජාතික විභාග සඳහා අන්තර්ගතයේ නිල බලය ලත් මූලාශ්‍රය වනුයේ රජය විසින් නිකුත් කරනු ලබන මෙම ප්‍රකාශනයි.

bottom of page