Grade

11

Term

2

හැඳින්වීම:

සමාන්තර ශ්‍රේඪිවලට අමතරව, ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪි ද I වන ප්‍රශ්න පත්‍රයේ A සහ B කොටස්වල මෙන්ම, ඇතැම්විට II වන ප්‍රශ්න පත්‍රයේ ද පැමිණේ. Tn සහ Sn සඳහා වන සූත්‍ර නිවැරදිව මතක තබාගෙන යෙදීම මෙහිදී වැදගත් වේ.

මට්ටම 1: සාමාන්‍ය සාමාර්ථයකට (F → S)

• මට පැහැදිලි කරන්න: "සමාන්තර ශ්‍රේඪියක්" සහ "ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියක්" අතර ඇති මූලික වෙනස කුමක්ද?

• මේක කරන්නේ කොහොමද?: 2, 6, 18, ... ශ්‍රේඪියේ පොදු අනුපාතය සහ ඊළඟ පදය සොයන ආකාරය පියවරෙන් පියවර පෙන්වන්න.

• ගැටලුව: මුල් පදය 5 ද, පොදු අනුපාතය 2 ද වන ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියක තුන්වන පදය සොයන්න.

• ගැටලුව: 81, 27, 9, ... ශ්‍රේඪිය ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියක් බව පෙන්වා, එහි පොදු අනුපාතය සොයන්න.

මට්ටම 2: සම්මාන සාමාර්ථයකට (S → C)

• මට පැහැදිලි කරන්න: ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියක මුල් පදවල ඓක්‍යය (Sn) සෙවීමට සූත්‍ර දෙකක් ඇත්තේ ඇයි? කුමන අවස්ථාවේදී කුමන සූත්‍රය භාවිතා කිරීම වඩාත් පහසුද?

• මේක කරන්නේ කොහොමද?: 3, 6, 12, ... ශ්‍රේඪියේ 7 වන පදය Tn=arn−1 සූත්‍රය භාවිතයෙන් සොයාගන්නා ආකාරය පියවරෙන් පියවර පෙන්වන්න.

• ගැටලුව: 5, 10, 20, ... ශ්‍රේඪියේ මුල් පද 6 හි ඓක්‍යය සොයන්න.

• ගැටලුව: ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියක පළමු පදය 64 ද, පොදු අනුපාතය 21 ද වේ. 4 වන පදය සොයන්න.

මට්ටම 3: විශිෂ්ට සාමාර්ථයකට (C → B)

• මට පැහැදිලි කරන්න: ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියක පොදු අනුපාතය සෘණ අගයක් වූ විට ශ්‍රේඪියේ පද හැසිරෙන්නේ කෙසේද? උදාහරණයක් දෙන්න.

• මේක කරන්නේ කොහොමද?: ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියක 3 වන පදය 12 ද, 5 වන පදය 48 ද වේ. එහි පොදු අනුපාතය සහ පළමු පදය සොයාගන්නා ආකාරය පියවරෙන් පියවර පෙන්වන්න.

• ගැටලුව: 2, 6, 18, ... ශ්‍රේඪියේ පද කීයක ඓක්‍යය 242 වේද?

• ගැටලුව: 4, x, 16 යනු ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියක අනුයාත පද තුනකි. x ට ගත හැකි අගයන් සොයන්න.

මට්ටම 4: විශිෂ්ටතම සාමාර්ථයකට (B → A)

• මට පැහැදිලි කරන්න: ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪි, ප්‍රායෝගික ලෝකයේ කුමන ආකාරයේ වර්ධනයන් හෝ ක්ෂයවීම් නිරූපණය කිරීමට යොදාගත හැකිද? (උදා: බැංකු පොලිය, ජනගහන වර්ධනය).

• ගැටලුව: සමාන්තර ශ්‍රේඪියක පළමු, තුන්වන සහ හයවන පද, ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියක අනුයාත පද තුනක් වේ. සමාන්තර ශ්‍රේඪියේ 5 වන පදය 15 නම්, ගුණෝත්තර ශ්‍රේඪියේ මුල් පද 4 ලියන්න.

• ගැටලුව: පුද්ගලයෙකු පළමු දිනයේ රු. 5 ක් ද, දෙවන දිනයේ රු. 10 ක් ද, තෙවන දිනයේ රු. 20 ක් ද ආදී වශයෙන් දින 10 ක් මුදල් ඉතිරි කරයි. දින 10 අවසානයේ ඔහු ඉතිරි කර ඇති මුළු මුදල සොයන්න.