Lessons
10 ශ්රේණිය
11 ශ්රේණිය
පාඩම 32: පරිමාණ රූප (Scale Drawings)
Grade
10
Term
3
හැඳින්වීම: මෙය II වන ප්රශ්න පත්රයේ B කොටසේ අනිවාර්යයෙන්ම එන ලකුණු 10ක ගැටලුවකි. ප්රශ්නය හොඳින් කියවා දළ සටහනක් ඇඳීම, සුදුසු පරිමාණයක් තෝරා ගැනීම සහ කෝණමානය නිවැරදිව භාවිත කිරීම ඉතා වැදගත් වේ.
මට්ටම 1: සාමාන්ය සාමාර්ථයකට (F → S)
මට පැහැදිලි කරන්න: "ආරෝහණ කෝණයක්" සහ "අවරෝහණ කෝණයක්" අතර වෙනස කුමක්ද? රූප සටහනකින් පෙන්වන්න.
මේක කරන්නේ කොහොමද?: මීටර් 10ක් උස ගසක මුදුන, ගසේ පාමුල සිට මීටර් 10ක් දුරින් සිටින අයෙකුට පෙනෙන ආරෝහණ කෝණය 45° බව පෙන්වන දළ සටහනක් අඳින ආකාරය කියා දෙන්න.
ගැටලුව: 1cm කින් 5m නිරූපණය වන පරිමාණයකට අනුව, 25m දිගක් නිරූපණය කිරීමට අවශ්ය රේඛාවේ දිග සොයන්න.
ගැටලුව: ප්රදීපාගාරයක මුදුනේ සිට බලන අයෙකුට නැවක් පෙනෙන්නේ 30°ක අවරෝහණ කෝණයකිනි. නැවේ සිට බලන අයෙකුට ප්රදීපාගාරයේ මුදුන පෙනෙන ආරෝහණ කෝණය කීයද?
මට්ටම 2: සම්මාන සාමාර්ථයකට (S → C)
මට පැහැදිලි කරන්න: පරිමාණ රූපයක් ඇඳීමේදී, දළ සටහනක් මුලින්ම ඇඳීම වැදගත් වන්නේ ඇයි?
මේක කරන්නේ කොහොමද?: සිරස් කණුවක මුදුනේ සිට එහි පාමුල සිට මීටර් 20ක් ඈතින් පොළොවේ ඇති ලක්ෂ්යයකට ඇති අවරෝහණ කෝණය 40° කි. මෙම තොරතුරු 1cm : 5m පරිමාණයට අඳින ආකාරය පියවරෙන් පියවර පෙන්වන්න.
ගැටලුව: ඉහත (2) ගැටලුවේ පරිමාණ රූපය ඇසුරින් කණුවේ උස සොයන්න.
ගැටලුව: පුද්ගලයෙකු ගසක පාමුල සිට මීටර් 30ක් දුරින් සිට ගසේ මුදුන 35°ක ආරෝහණ කෝණයකින් දකියි. පරිමාණ රූපයක් ඇඳ ගසේ උස සොයන්න.
මට්ටම 3: විශිෂ්ට සාමාර්ථයකට (C → B)
මේක කරන්නේ කොහොමද?: A සහ B ගොඩනැගිලි දෙකක් එකිනෙකට මීටර් 40ක් දුරින් පිහිටයි. A ගොඩනැගිල්ලේ මුදුනේ සිට B ගොඩනැගිල්ලේ මුදුනට ඇති ආරෝහණ කෝණය 25°ක් ද, පාදමට ඇති අවරෝහණ කෝණය 35°ක් ද වේ. මෙම තොරතුරු සඳහා පරිමාණ රූපයක් අඳින ආකාරය පියවරෙන් පියවර පෙන්වන්න.
ගැටලුව: ඉහත (1) ගැටලුවේ පරිමාණ රූපය ඇසුරින්, ගොඩනැගිලි දෙකේ උස සොයන්න.
ගැටලුව: නැවක් ප්රදීපාගාරයක සිට නැගෙනහිර දෙසට 2km දුරින් ඇත. එහිදී ප්රදීපාගාරයේ මුදුනට ආරෝහණ කෝණය 30°කි. නැව දකුණු දෙසට තවත් 1km ගමන් කළ පසු, ප්රදීපාගාරයේ මුදුනට ඇති නව ආරෝහණ කෝණය පරිමාණ රූපයක් ඇසුරින් සොයන්න. (මෙය ත්රිමාණ ගැටලුවකි, ද්විමාන රූප දෙකක් ඇඳිය යුතුය).
මට්ටම 4: විශිෂ්ටතම සාමාර්ථයකට (B → A)
ගැටලුව: පුද්ගලයෙකු කුළුණක් දෙසට මීටර් 50ක් ගමන් කළ විට, කුළුණේ මුදුනට ඇති ආරෝහණ කෝණය 30° සිට 60° දක්වා වැඩිවේ. පරිමාණ රූපයක් ඇසුරින් කුළුණේ උස සොයන්න.
මේක කරන්නේ කොහොමද?: ඉහත ගැටලුව ත්රිකෝණමිතිය (tan අනුපාතය) භාවිතයෙන් විසඳිය හැකි ආකාරය පැහැදිලි කරන්න.
ගැටලුව: කන්දක් මත පිහිටි සිරස් කුළුණක මුදුන සහ පාදම, පොළොවේ ලක්ෂ්යයක සිට බලන විට පිළිවෙලින් 60° සහ 45° ක ආරෝහණ කෝණ සාදයි. කුළුණේ උස 50m නම්, කන්දේ උස සොයන්න.
වියාචනය (Disclaimer)
Idasara Academy ඉගෙනුම් සම්පත් නිර්මාණය කර ඇත්තේ සිසුන්ට මගපෙන්වීම, පුහුණුව සහ අධ්යයන උපායමාර්ග ලබාදී සහයෝගය දැක්වීමටය.
කෙසේ වෙතත්, සියලුම විභාග සහ නිල අවශ්යතා සඳහා, සිසුන් අනිවාර්යයෙන්ම ශ්රී ලංකා අධ්යාපන අමාත්යාංශයේ, අධ්යාපන ප්රකාශන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ප්රකාශයට පත් කරන ලද නිල පෙළපොත් සහ සම්පත් පරිශීලනය කළ යුතුය.
ජාතික විභාග සඳහා අන්තර්ගතයේ නිල බලය ලත් මූලාශ්රය වනුයේ රජය විසින් නිකුත් කරනු ලබන මෙම ප්රකාශනයි.
